به گزارش روابط عمومی ایمیدرو، امیر ولدخانی در کنفرانس خبری در غرفه ایمیدرو- نمایشگاه بین المللی فرصت های سرمایه گذاری معدن و صنایع معدنی (ماینکس 2025) با بیان این مطلب گفت: پایگاه امداد و نجات طبس به تازگی با حضور وزیر صمت افتتاح شد. نمونه این پایگاه را در سطح منطقه نداریم. پایگاه مذکور دارای تجهیزات پیشرفته در حوزه های مختلف امدادرسانی و نجات است.
وی افزود: تلاش ما این است که پایگاه های مذکور به پایگاه های توسعه ایمنی و امداد و نجات تبدیل شوند. همزمان آموزش، نظارت، اثربخشی و تدوین دستورالعمل را از این طریق داشته باشیم و به صورت متمرکز، این پایگاه ها را مدیریت کنیم. پایگاه البرز مرکزی آماده افتتاح است. پی ریزی (فونداسیون) پایگاه کرمان انجام شده و پس از رفع مشکل معارض زمین، توسط ایمیدرو احداث می شود.
مدیر ایمنی، بهداشت و محیط زیست ایمیدرو به اشاره به اینکه 3 پایگاه دیگر توسط بخش خصوصی در حال اجراست، گفت: پایگاه سمنان در طزره در حال بازسازی است. آن را تجهیز کرده ایم. همچنین، به بازسازی و تجهیز پایگاه گلستان در زمستان یورت کمک کردیم.
وی ادامه داد: در شرق مازندران، تجهیزات داده شده و در حال استفاده است. پس از راه اندازی کل پایگاه ها، در تلاش هستیم با استفاده از این ظرفیت به سمت ارتقای ایمنی معادن برویم.
70 درصد واحدها ها در سطح متوسط به بالا طی ارزیابی هشتم عملکرد HSE مدیران
ولد خانی با بیان اینکه بند 15 ارزیابی ایمیدرو از واحدهای تابعه به موضوع واکنش در شرایط اضطراری می پردازد، تصریح کرد: طی 8 دوره ارزیابی عملکرد HSE مدیران برگزار شده روی همه واحدهای تابعه، روند کیفیت واحدها ارتقا یافته است. به طوری که در دوره هشتم، 70 درصد از سطح متوسط به بالا، خوب و عالی بوده اند.
وی افزود: 30 درصد واحدها، زیر 50 درصد سطح کیفی بوده اند و از نظر ما غیر قابل قبول اند. لازم است برنامه بدهیم تا ارتقا یابند. امیدواریم در نهمین دوره که اکنون واحدها در مرحله ارزیابی هستند، واحدهای مورد نظر به سطح قابل قبول برسند.
مدیر ایمنی، بهداشت و محیط زیست ایمیدرو خاطرنشان کرد: خوشبختانه بسیاری از واحدهای ما به سطح بلوغ رسیده اند. واحدهای تابعه در سطح استان سرآمد هستند. نتایج برگزاری مسابقات آتش نشانی حکایت از این واقعیت دارد. واحدها می توانند رکوردهای مرتبط با مسابقه (بخش فردی و تیمی) تا سطح عالی را رد کنند.
وی ادامه داد: بخش معدن و صنایع معدنی، در HSE پیشتاز هستند.
رکورد امداد و نجات در حادثه اخیر طبس
ولدخانی با اشاره به رکورد ماموران امداد و نجات در حادثه طبس، گفت: ماموران امداد و نجات طی 3 روز جان باختگان را از معدن خارج کردند که با توجه به شرایط ناایمن، رکورد محسوب می شود. این در حالی است که در حادثه زمستان یورت، خارج کردن جان باختگان حادثه تاسف بار یک ماه زمان برد. البته با توجه به عمق فاجعه، شاید زحمات نیروهای امدادگر که از جان مایه گذاشتند و با سرعت شرایط را به حد مطلوب برسانند، دیده نشد.
وی ادامه داد: این مساله نشان داد که تیم های پروده طبس و تیم های مرتبط با مجتمع زغال سنگ طبس و اعضایی که وارد شده بودند، آماده بودند و توانستند وظیفه خود را به نحو مطلوب انجام دهند.
مدیر ایمنی، بهداشت و محیط زیست ایمیدرو با اشاره به همدلی بالای بین نیروهای ایمنی و آتش نشانی فعال و بازنشسته، اظهار داشت: در جریان حادثه طبس، تعدادی از همکاران بازنشسته از صنایع و معادن مختلف در حوزه های مختلف پزشکی، آتش نشانی و غیره تماس گرفتند و برای ادای دین، اعلام آمادگی کردند
وی افزود: با توجه به توانمندی ماموران امداد و نجات فعال، به حضور این داوطلبان نیاز پیدا نشد. خوشبختانه همدلی بالا بین نیروهای ایمنی و به ویژه آتش نشانی، موجب شده بتوانیم در شرایط بحران به هم کمک کنیم.
ولدخانی با اشاره به موضوع برگزاری دوره های آموزشی کارکنان معادن با استفاده از مدرسان باتجربه روسیه گفت: هفته آینده نخستین دوره آموزشی تهویه زغال سنگ در طبس آغاز می شود. در مرحله بعد، با توجه به طراحی بیشتر دوره های آموزشی برای معادن کشور توسط روس ها و فاصله زیاد آموزش های قبلی و شکاف دانشی همکاران قدیمی با همکاران جدید، دوره های تخصصی دیگر را با مدرسان روسیه هدف بازآموزی افراد داشته باشیم.
وی ادامه داد: در تلاش هستیم در 6 پایگاه امداد و نجات، برنامه های آموزشی تدوین و اجرا شود.
طرح استفاده از فناوری در آموزش برای نخستین بار
مدیر ایمنی، بهداشت و محیط زیست ایمیدرو با اشاره به طرح استفاده از فناوری در آموزش گفت: برای نخستین بار، با دانشگاه شهید بهشتی طرحی در زمینه استفاده از فناوری (واقعیت مجازی) در آموزش در حال اجرا داریم. تاکنون سناریوهای مختلف آموزشی از معادن تدوین شده و فیلم های مربوطه ضبط شده و در مرحله آخر هستیم.
وی افزود: این نوع آموزش برای ایمن سازی، بازرسان، متخصصان، کارگران، سرپرستان و نیز حوزه واکنش اضطراری و موقعیت های خطرناک برنامه ریزی شده است. در معادن روباز نیز سناریوها نوشته شده است. در حال حاضر، برای معادن سنگ آهن انجام شده و در آینده در سایر معادن نیز گسترش می دهیم. منتظر نتایج طرح دانشگاه شهید بهشتی هستیم.
هوشمندسازی برای ایمنی
ولدخانی با بیان اینکه ایمیدرو در حوزه هوشمندسازی برنامه دارد، گفت: همکاران در مرکز هوشمندسازی ایمیدرو در این زمینه اقدامات ارزشمندی انجام داده اند. زیرساخت های ارتباطی برای پایش های آنلاین و استفاده از فناوری هوشمندسازی جزو ضروریات کار است که مطالعات و بررسی های آن در طبس انجام شده است. کارگروهی برای بررسی آوردن فناوری های جدید برای هوشمندسازی که در این حوزه فعال هستند.
وی ادامه داد: در حوزه زیرساخت، همکاران فعال هستند و بهسازی جاده 50 کیلومتری در طبس در حال انجام است و ایمیدرو سهم 50 درصدی خود را ادا کرده است. انتظار داریم در حوزه راه نیز ایمنی لازم تامین شود. در حوزه ترافیکی معادن گره های زیادی داریم که با اجرای این قبیل طرح ها در حوزه های روزمینی و زیرزمینی (طبس و گل گهر)، تلاش داریم این نقیصه را برطرف کنیم تا در جایجایی همکاران یا مواد معدنی حادثه نداشته باشیم.
الزام واحدهای تابعه ایمیدرو به استانداردها
مدیر ایمنی، بهداشت و محیط زیست ایمیدرو به موضوع استانداردها در واحدهای تابعه ایمیدرو اذعان داشت: همه این واحدها، ملزم به استقرار استانداردهای مدیریت بهداشت ایمنی (ایزو 45000) و مدیریت محیط زیستی (ایزو 14000) هستند. همه واحدهای بهره برداری، حداکثر تا یک سال پس از بهره برداری فرصت استقرار این سیستم ها را دارند. وی افزود: سایر استانداردها و الزامات قانونی را نیز الزام می دانیم همه واحدها اجرا کنند. بخشی از ممیزی ما منطبق با قوانین و مقررات است. در این حوزه، تلاش می کنیم به قانون گذار کمک کنیم. همکاری مناسبی با وزارت کار داشتیم در زمینه اصلاح قوانین و دستورالعمل ارزیابی ریسک و به روزآوری قانونی ایمنی معادن داشتیم.
ولدخانی بیان داشت: با وزارت بهداشت، طرحی در زمینه ارزیابی ملی مدیریت ریسک عوامل زیان آور محیط کار، شیمیایی، بیولوژیکی و فیزیکی داریم تا شکاف موجود را پوشش دهیم. تاکنون غالب نگاه به بخش ایمنی بوده و باید بخش بهداشت و محیط زیست را تقویت کنیم.
وی ادامه داد: به تازگی، طرحی درباره تدوین استاندارد ضد انفجار و تجهیزات ایمنی آغاز شده است. هفته آینده نشستی با وزارت کار داریم تا درباره تدوین استاندارد ملی دستگاه خودنجات در معادن زیرزمینی کمک کنیم. در حوزه ضد انفجار با متخصصان مختلف، کار را شروع کرده ایم و پس از تدوین آن، باید به دستورالعمل یا استاندارد ملی تبدیل شود تا همه واحدهای معدنی و صنایع معدنی بتوانند از آن استفاده کنند.
مدیر ایمنی، بهداشت و محیط زیست ایمیدرو به موضوع سیلیس به عنوان یکی از عوامل مهم زیان آور بخش معدن و صنایع معدنی اشاره کرد و گفت: در این زمینه، طرحی پژوهشی با مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران داشته و از ظرفیت های دانشگاه های مهم کشور که سابقه فعالیت در این حوزه داشته اند استفاده کرده ایم.
وی افزود: معادن مختلف را از نظر وجود سیلیس و سلامت کارکنان در تماس با این ماده ارزیابی کرده ایم. در نهایت دستورالعمل داخلی تدوین و به واحدها برای پایش هوای محیط و نیز سلامت کارکنان در معاینات ادواری ابلاغ شد.
به گفته ولدخانی، واحدهای تابعه ایمیدرو به دلیل عملکرد خود در زمینه استانداردها، اغلب تندیس مدیریت سبز و لوح تقدیر در زمینه های مختلف ایمنی، بهداشت و محیط زیست دریافت کرده اند. اغلب واحدها به دلیل خوشنامی، در استان های خود مرجع هستند و همکار قانون گذار در همفکری، تدوین و به روزرسانی استانداردهای مربوطه هستند.
نقش تجهیزات در حوادث معادن زغال سنگ
مدیر ایمنی، بهداشت و محیط زیست ایمیدرو با اشاره به نقش تجهیزات در حوادث معادن زغال سنگ گفت: تجهیزات بخشی از موضوع است و بخشی دیگر به طبیعت سخت برمی گردد که همکاران من با آن دست و پنجه نرم می کنند. وقتی معدنی با لایه زغال کم با شیب زیاد کار می شود، شرایط ناایمن است ما باید همه تلاش خود را به کار گیریم تا کارکنان را سالم خارج کنیم اما در ش رایط ناایمن.
وی ادامه داد: در حال حاضر، تنها یک معدن تمام مکانیزه در کشور وجود دارد و 2-3 معدن دیگر در مرحله تجهیز است. بخشی از این تجهیزات، به روش کار برمی گردد که باید معادن در نهایت مکانیزه شوند. تا زمانی که معادنی با ضخامت پایین زغال سنگ و شیب زیاد داریم حتی با وجود تجهیزات، کسی نمی تواند با اطمینان بگوید که حادثه نخواهیم داشت. شرایط سخت، خطرناک و خاص است.
ولدخانی تصریح کرد: در حادثه معدنی سال گذشته (معدن جو -کرمان) که بزرگ ترین فاجعه معدنی کشور بود، نقص تجهیز نبود. بخشی از آن مرتبط با طبیعت سخت بود که پیش از رسیدن به گام تخریب، لایه بالایی تخریب شده بود. اتفاقی که طی سال ها فعالیت معدنی رخ نداده بود و با استانداردهای معمول خود پیش می رفتند که باعث آزاد شدن حجم زیادی گاز شد. بخشی هم به طراحی نامناسب بر می گشت که برگشت گاز از کارگاه دیگر باعث آسیب شد.
هزینه یک هزار میلیارد تومانی ایمیدرو برای تجهیزات ایمنی معادن
مدیر ایمنی، بهداشت و محیط زیست ایمیدرو درباره تامین تجهیزات ایمنی معادن زغال سنگ گفت: تجهیزات تامین شده توسط ایمیدرو در زمینه امداد و نجات، تاکنون 400 میلیارد تومان بوده و امسال نیز 600 میلیارد تومان برای تامین این تجهیزات هزینه می شود که مرتبط با خودنجات، رسپیراتور برای فراهم کردن ایمنی کارگران است و باید بین معادن تقسیم شود.
وی ادامه داد: البته این کار وظیفه کارفرماست و ما در این زمینه کمک می کنیم. تحریم ها ورود برخی از این تجهیزات را سخت کرده و ما تلاش می کنیم این تجهیزات را یکجا وارد کنیم و کمک حال بخش معدن و صنایع معدنی باشیم اما هیچ گاه نمی توانیم به عنوان ایمیدرو، جای بخش خصوصی ارزیابی ریسک و اقدام کنترلی مناسب انجام دهیم و نیز بازرسی کنیم تا مطمئن شویم ایمنی در بخش خصوصی هم هست.
ولدخانی خاطرنشان کرد: در وزارت صمت، قوانین و دستورالعمل ها به روز شده است. در فرآیند ممیزی ها، برخی معادن تعطیل می شوند، معادنی که قابلیت ایمن شدن دارند فرصت داده می شود و معادنی که ناایمن هستند، درخواست تعطیلی از مراجع قضایی داده می شود تا کارشان متوقف شود.
وی افزود: ایمنی، فرآیندی پویاست که نه از بیرون، بلکه باید نظارت داخلی باشد و ارزیابی ریسک شود، کنترل شود و مطمئن شویم به حادثه نمی رسد. در این زمینه تلاش داریم با حوزه آموزش، نظارت و هوشمندسازی کمک حال معادن باشیم اما معادن بزرگی که قابلیت هوشمند شدن دارند کم اند اما با استفاده از ترکیب تجهیزات پایشی و کنترلی (اینترنت اشیا) برای کارکنان و مساله آلایند های معدنی بتوانیم در این حوزه کمک کنیم.
تایید نشدن آسیب به محیط زیست واحدهای طلای ایمیدرو در تحقیقات
مدیر ایمنی، بهداشت و محیط زیست ایمیدرو با اشاره به طرح انجام شده در زمینه تثبیت باطله های طلا به ویژه در معدن زرشوران، گفت: در این طرح، تثبیت کننده های مختلف بررسی شد تا بدانیم در صورت رخنه یا نفوذ در سدهای باطله – مانند آنچه در جهان اتفاق افتاده است – چگونه آن را تثبیت کنیم.
وی افزود: مطالعات مختلف، تاکنون رویکرد عملی برای ما نداشته است. این مطالعات تداوم خواهد داشت تا به یک راهکار مناسب برسیم. در مورد خاصیت سرطان زایی سیانور که یکی از خبرنگاران پرسید، خوشبختانه نتایج مطالعات کتاب های مرجع، این موضوع را نشان نداد. با سدهای استاندارد و پایش آلاین کنار سدها، می توانیم این اطمینان را بدهیم که هیچ نشتی و آسیبی ناشی از فعالیت های طلا در واحدهای طلای ایمیدرو به حوزه محیط زیست وارد نمی شود. ولدخانی گفت: همکاران ما به صورت دائم بر این واحدها نظارت دارند. نخستین نتیجه خروجی به روز رسانی روش های ارزیابی ریسک های محیطی ما مرتبط با سدهای باطله معادن بود.
وی ادامه داد: واحدهای تابعه ایمیدرو در زمینه کاهش مصرف انرژی سرآمد هستند و در این زمینه سیستم 50001 را در واحدها مستقر کرده اند.
