قدرت از آن کشور هایی است که با تکیه بر منابع مالی ، پولی ، صنعتی ، کشاورزی ، علمی و تکنولوژیک خود بتوانند بر فعالیتهای اقتصادی دیگر کشورها تاثیر بگذارند، باتکیه بر همین قابلیت ها می توان برکنش و واکنش های اقتصادی در بخش قابل توجهی از جهان اثر گذاشت.
در این میان وضع ایران چگونه است؟ تردیدی نیست که برای بهبود وضعیت فردای خود بیش از همه به شناخت واقعیت های امروز کشور نیازمندیم شناخت جایگاه ایران در سلسله مراتب قدرت اقتصادی از جمله در روابط بین الملل اقتصادی بدون فرو افتادن در اغراق های پوپولیستی گامی مهم درشناخت خویش و چگونگی ایجاد رابطه با دیگر قدرت هاست.
براساس آمارهایی که موسسه آمریکایی «فکت بوک» در مورد نرخ رشد تولیدات صنعتی جهان و منطقه خاورمیانه برای سالهای 2008 و 2009 میلادی اعلام کرده است ، کشور ایران جهش قابل توجهی را در این زمینه تجربه کرده است بر این اساس ایران با تغییر 41 پله ای از جایگاه 69 به 28 صعود کرده است.
این وضعیت در حالی اتفاق افتاده که کشورهای عربی منطقه نظیر کویت ، امارات عربی متحده و عربستان با همه حمایتهای سیاسی جهانی و بهرهگیری از فرصت های در اختیار نتوانسته اند
رتبه هایی بهتر از 62 ، 120 و 127 را کسب نمایند.
بنابر آنچه « فکت بوک» در رتبه بندی خود آورده ، وضعیت کشورهای در حال توسعه در بازه زمانی مورد نظر مناسب تر از کشورهای توسعه یافته صنعتی بوده است.
ایران در حالی طی سالهای مذکور توانسته است جایگاه خود را در تولید محصولات صنعتی با پشت سر گذاشتن کشورهای صاحب نامی نظیر روسیه ، ترکیه ،انگلستان ، کانادا، کره جنوبی ، چین و... 41 رتبه ارتقاء بخشد که دولت نهم براساس طرح آمایش صنعت ومعدن و نیز مصوبات سفرهای استانی ظرفیت های عظیمی در بخش صنعت ومعدن کشور ایجاد کرده و در آینده ای نزدیک به بهره برداری می رسند که ما حصل آن ارتقاء چشمگیر جایگاه ایران در تولیدات صنعتی است.
صاحب این قلم ضمن تبریک به مسئولان صنعتی کشور نکاتی را به خوانندگان گرامی یادآور می شود:
1) تا چندی پیش به دلیل ناکافی بودن تولید سیمان ، ضعف شدید زیر ساختی در تولید محصولات فلزی و بویژه فولاد هزینه تمام شده پروژه ها - بویژه حوزه ساخت مسکن - در ایران بسیار بالاتر از استاندارد های جهانی بود اکنون تا پایان سال جاری در ایران ظرفیت تولید سیمان از 64 میلیون تن گذر خواهد کرد که نه تنها به طور کامل نیازهای داخلی را تامین می کند بلکه بخش قابل توجهی از بازار منطقه در اختیار تولیدکنندگان ایرانی قرارخواهد گرفت وضعیت تولید محصولات معدنی و بویژه فولاد نیز اینگونه است ، دستیابی به ظرفیت تولید 5/17 میلیون تن فولاد در سال موضوعی است که به سادگی نمی توان از کنار آن گذشت. 2برابر شدن ظرفیت تولید آلومینیوم و برخی دیگر از محصولات نیز در جای خود شایسته تقدیر است .
2) نکته ای که نباید از آن غفلت کرد ،تغییر رویه کشورهای صنعتی به سمت تولید محصولاتی با ماده اولیه اندک و ارزش افزوده فراوان است. حوزه های الکترونیک ، میکرو ، بیو،هوا فضا و... از آن جمله است ، نیازهای آینده بشر هم در این مقوله هاست. نباید ورود قوی به این عرصه فراموش شود.
3) ظرفیت های خالی در اقتصاد ایران فراوان است ، نهادهای تولید هم در کنار این ظرفیت ها به وفور وجود دارد.
نیروی انسانی تحصیلکرده ، مدیران توانمند ، ماده اولیه فراوان در کنار دانش فنی برای ساخت تجهیزات از قابلیت های ایران است . با این اوصاف دستیابی به نرخ های رشد 2 رقمی در همه زیر بخش های اقتصاد، مقوله ای دور از ذهن نیست ، اعتراف موسسه رتبه بندی «فکت بوک » آغازی است بر تبلور جایگاه ایرانی.
4) براساس آنچه تاکنون به نگارش در آمد و اهداف مندرج در برنامه چشم انداز 20 ساله ، ایران تا سال 1404 خورشیدی باید بر جایگاه اول اقتصادی منطقه خاورمیانه ، آسیای میانه و نیز همسایگان تبدیل شود ، این مسئولیت بزرگی است ، رقبای قدرتمندی هم در منطقه وجوددارند، در این میان بیشتر بار پیمودن مسیر برعهده بخش صنعت ومعدن به عنوان بخش پیشتاز اقتصاد است. دستاوردهای کنونی حداقلی است موفقیت در گرو باز تعریف ماموریت هاست.
5) تداوم رشد صنعتی ، مسئولیتی فرا بخشی است ، ترکیب کمیسیون ماده یک که تصویب تعرفه ها را برای حمایت از تولید و تنظیم بازار برعهده دارد ، به نفع تولید نیست ، تامین نقدینگی را سیستم بانکی عهده دار است ، تعرفه واردات را دستگاهی دیگر و... مردم هم در بخش مصرف مسئولیتی مهم برای حمایت از تولید دارند . قوانین بودجه ای و نیز قوانین مورد نیاز برای بهبود فضای کسب و کار را تصویب می کنند. در این زنجیره طولانی همه مسئولیت دارند هم افزایی برای ارتقاء جایگاه صنعت کشور مورد مهمی است که دستگاه های دیگر نباید از آن غفلت کنند.
6) عضویت موثر در اکو، اوپک ، کشورهای صادر کننده گاز ، D8 و دیگر پیمان های اقتصادی ، نشانگر تلاش ایران برای تاثیر گذاری به مبادلات اقتصادی جهان است ، موردی که با توسعه بنیان های تولید ، رو به گسترش خواهد بود.