سازمــان توسعـه و نوســـازی
معادن و صنایع معدنی ایران

مقام های دولتی هند اخیرا اعلام کرده اند که مصمم هستند به کمبود حاد زغالسنگ که نیروگاه ها را فلج کرده ، خاتمه دهند و مانع واردات بیشتر سوخت به کشور گردند و به همین منظور حدود یک میلیارد دلار تا سال 2019 برای خرید واگن های راه آهن برای حمل زغالسنگ از معادن دور دست به کارخانه های مورد نظر سرمایه گذاری خواهند کرد.

پیشرفت مراحل تخصیص منابع مالی
با افزایش حراج یا مزایده بلوک های زغالسنگ ، وزارت زغالسنگ هند از پیمانکاران 74 معدن تخصیص یافته خواسته است که اطلاعات مربوط به مجوزهای زیست محیطی، جزئیات تولید و وضعیت زمین سایت را ارائه دهند.
این 74 معدن بخشی از 204 بلوک زغالسنگ هستند که تخصیص آنها به شرکت های گوناگون از سال 1993 توسط دادگاه عالی هند مبنی بر اینکه استخراج این معادن غیراصولی و بی ضابطه بوده ، غیرقانونی اعلام شده بود که در حال حاضر لغو شده است.
دولت از اواخر سال گذشته تخصیص بلوک های زغالسنگ را از طریق مزایده آغاز کرده است . مدارک لازم خواسته شده از پیمانکاران معادن شامل گزارش زمین شناسی، مجوز محیط زیست و جنگلبانی و جزئیات تولید ، وضعیت خرید زمین ( معدن و زیرساخت) و جزئیات سرمایه گذاری است.
دولت سال قبل در بخشنامه ای اعلام کرد که می خواهد از طریق مزایده بلوک های زغالسنگ را به صورت معادن اختصاصی در اختیار اتحادیه های بخش های عمومی استانی و مرکزی قرار دهد.

مشارکت شرکت های معدنی خصوصی
دولت هند سال گذشته قانونی را تصویب کرد که شرکت خصوصی معدنی می توانند معادن زغالسنگ را در هند استخراج کنند اما مشخص نکرد که چه زمانی این استخراج آغاز خواهد شد. این تصمیم دولت هند در را بر روی شرکت های معظم معدنی مانند ریوتینتو و بی.اچ.پی بازکرده و سبب خواهد شد که به میزان استخراج از معادن و ذخایر عظیم هند افزوده شود.
هند از نظر ذخایر زغالسنگ در جهان در رده پنجم قرار دارد. راه اندازی این صنعت، تولید زغالسنگ توسط بخش خصوصی را به حدود 400 میلیون تن تا سال 2019 خواهد رساند که در حال حاضر کمتر از 50 میلیون تن است. اما از این پس فقط شرکت های فولادسازی، کارخانه های سیمانی و نیروگاه ها می توانند زغالسنگ را برای مصرف اختصاصی خود استخراج کنند. استخراج معادن برای فروش محصول در هند تنها در اختیار شرکت ملی زغالسنگ هند قرار دارد.
این شرکت بزرگترین شرکت زغالسنگ در جهان است اما اتحادیه های کارگری آن در برابر هر گونه کاهش نیروی انسانی از خود مقاومت نشان می دهند. از نتایج این مقاومت ناکارآمدی است که موجب اجرا نشدن برنامه های تولید زغالسنگ و ممانعت از واردات شده است.
اما این بنگاه در پایان سال مالی ( ماه مارس) به برنامه تولید 507 میلیون تن خواهد رسید که دلیل آن استخراج معدن جدید و دریافت مجوزهای زیست محیطی است.
در ظرف شش سال گذشته که اطلاعات آن در دسترس است تولید از برنامه عقب مانده است. دولت به زودی یک نقشه راه را برای افزایش تولید شرکت ملی زغالسنگ هند به یک میلیارد تن تا سال 2019 را نهایی خواهد کرد. این شرکت قرار است 260 واگن قطار بیشتر علاوه بر 200 واگن قطار در دست بهره برداری کنونی برای حمل زغالسنگ از معادن جدید را بخرد.
تولید بیشتر شرکت ملی زغالسنگ هند و بنگاه های خصوصی سبب خواهد شد که هند به عنوان سومین واردکننده بزرگ زغالسنگ در جهان ظرف چهار سال آینده به واردات زغالسنگ خود خاتمه دهد.

خودکفایی هند در تولید زغال سنگ
دولت هند که درنظر دارد این کشور را در تولید زغالسنگ خودکفا کند گفته است که می خواهد میزان تولید را از 490 میلیون تن به دو برابر افزایش دهد. حتی پیش بینی می شود که این کشور با ارائه یک نقشه راه روشن به این هدف نائل آید. دولت مصمم است که تولید زغالسنگ را به یک میلیارد تن برساند.
این رقم قابل دسترسی است چون هند دارای بیش از 200 معدن است که هنوز به بهره برداری نرسیده اند و باید با ابداع و فناوری های جدید این هدف را میسر سازد.
از کل 565 میلیون تن تولید زغالسنگ در هند، شرکت ملی زغالسنگ هند 490 میلیون تن را تولید کرده است. قرار است این میزان تا سال 2019 به رقم یک میلیارد تن برسد. این شرکت دولتی 5000 کرور روپیه برای خرید 250 واگن به منظور حمل زغالسنگ هزینه خواهد کرد.
وزیر انرژی و زغالسنگ هند نباید صرفا یک واردکننده صرف زغالسنگ حرارتی برای نیروگاه ها باشد بلکه بر عکس باید جایگاهی داشته باشد تا بتواند به جهان صادر کرده و در حد چشمگیری ظرفیت تولید نیروگاه های خود را تقویت کند. به هر صورت با شروع فعالیت های دولت جدید این شرایط تغییر کرده است. آنان نگاه جدیدی به آینده دارند و پیش بینی می کنند که سرمایه گذاری در بخش نیروگاهی در حد چشمگیری توسط سرمایه گذاران داخلی و خارجی افزوده خواهد شد و دولت قول مساعدت و همکاری را در این زمینه داده است.
شرکت ملی زغالسنگ هند در ماه اکتبر گذشته به تولیدش طبق برنامه دست یافت و این اتفاقی است که برای نخستین بار در هفت ماه گذشته رخ داده است چون این شرکت معدنی دولتی ، معدن بزرگی را راه اندازی کرده است و بعضی از معادن به دلیل مشکلات ناشی از سیل باران بسته شده اند. این شرکت که بزرگترین شرکت معدن زغالسنگ در جهان است، به دلیل ناکارآمدی آن و سایر عوامل از میزان تولید سالانه آن کاسته شده و دولت آن را تحت فشار قرار داده است تا به سرعت نیروگاه هایی را که نیاز مبرم به سوخت فسیلی دارند، تغذیه کند.
این شرکت 40.2 میلیون تن زغالسنگ در اکتبر گذشته تولید کرد که بیشتر از تولید 39.74 میلیون تن طبق برنامه بوده است. تولید در ماه های آوریل تا اکتبر 97 درصد برنامه تولید را محقق کرده است.
شرکت ملی زغالسنگ هند که در تلاش برای افزایش معادن جدید و توسعه ظرفیت هایش است، در ماه ژوئیه تولیدش را به میزان 12 میلیون تن در یک معدن آغاز کرد که نخستین پروژه عمده و جدید آن حداقل در 5 سال گذشته است. این معدن در حال افزایش تولید خود است اما به دلیل نداشتن دسترسی به خطوط راه آهن فروش اندکی داشته است.
61 نیروگاه از 103 نیروگاه دارای سوخت خشک در حد کمتر از یک هفته هستند. چون شرکت ملی زغالسنگ هند عرضه اندکی دارد که تا 80 درصد کل تولید را در برمی گیرد. هند بر روی پنجمین ذخیره بزرگ زغالسنگ در جهان قرار دارد اما سومین واردکننده بزرگ سوخت در جهان است. این وضعیت موجو شده که دولت جدید بالاجبار بخش معدنکاری تجاری را توسط شرکت های خصوصی متشکل در هند را راه اندازی کند.

هند واردات زغالسنگ حرارتی خود را متوقف می کند
وزیر انرژی و زغالسنگ هند می گوید ما بزرگترین وارد کننده زغالسنگ در جهان هستیم که در نظر داریم در ظرف سه سال آینده واردات زغالسنگ حرارتی ( برای مصارف نیروگاهی ) خود را متوقف کنیم چون شرکت عظیم زغالسنگ هند تولیدش را آغاز خواهد کرد. با کاهش واردات زغالسنگ هند بازارهای جهانی با عرضه مازاد مواجه خواهند شد و چین نیز برای مبارزه با آلودگی هوا به سمت مصرف سوخت های تمیزتر در حرکت است.
هند سه پنجم برق خود را از طریق مصرف زغالسنگ تولید می کند اما کمبود سوخت موجب شده که میلیون ها سکنه هند از نعمت برق برخوردار نباشند. واردات زغالسنگ معادل یک درصد اقتصاد این کشور است.
در سال مالی گذشته میزان واردات به 168.4 میلیون تن رسید و دولت پیش بینی می کند که میزان کمبود داخلی در طی مدت 2016 تا 2017 بین 185 تا 265 میلیون تن باشد.

کمبود زغالسنگ مانعی برای رشد صنعت فولاد هند
کمبود زغالسنگ به عامل بزرگی برای عدم توسعه صنعت فولاد هند تبدیل شده است. بر اساس تحقیقات انجام شده توسط آژانس مستقل اطلاعات سرمایه گذاری حرفه ای و رده بندی اعتباری هند(ICRA )؛ کاهش قیمت های زغالسنگ توام با افزایش قیمت های محصولات نهایی فولادی در سه ماهه چهارم سال مالی 2014 – 2013 موجب شد که حاشیه سود بهره برداری صنعت فولاد از 20.5 درصد در اکتبر – دسامبر 2013 به 21 درصد در ماههای ژانویه – مارس 2014 و مجددا به 21.9 درصد در آوریل – ژوئن 2014 ( با وجود افزایش هزینه های حمل و نقل) افزایش یا بهبود پیدا کند.
در اینجا منظور از صنعت مجموعه ای از هفت شرکت بزرگ فولادسازی هند است که روی هم رفته بیش از 40 درصد ظرفیت فولادسازی داخلی کشور را پوشش می دهند.
بخش فولاد نقش مهمی در چشم انداز طرح های توسعه صنایع و صادرات هند بازی می کند. زمانی که سرمایه گذاری در بخش تولید افزایش پیدا کند، میزان مصرف فولاد نیز به طور خودکار همسو با افزایش تقاضای بخش تولیدی اوج خواهد گرفت.