کرباسیان: توازن زنجیره فولاد در حال محقق شدن است

وی ادامه داد: امید است که سرلوحه اهداف و برنامه هایمان در جهت رشد و توسعه بخش معدن قرار دهیم.

رئیس هیات عامل ایمیدرو با اشاره به اینکه یکی از مهمترین برنامه های 4 سال اخیر، ایجاد توازن در زنجیره تامین فولاد بوده است، گفت: خوشبختانه با پیگیری های انجام شده وزارت صنعت، معدن و تجارت، معاون امور معادن و صنایع معدنی و ایمیدرو طی این مدت، کارخانه های جدید کنسانتره و گندله احداث شده یا در مرحله راه اندازی است.

وی تصریح کرد: تا پایان دولت یازدهم، با راه اندازی این کارخانه ها که شامل پروژه 600 هزار تنی پرعیار سازی سنگ آهن هماتیتی جلال آباد، 5 میلیون تنی گندله سازی گل گهر و نیز دو کارخانه 5 میلیون تنی گندله سازی در سنگان، این امر در حال محقق شدن است.

وی افزود: طوری که سال آینده به ظرفیت تولید 32 میلیون تن فولادخام، 35 میلیون تن آهن اسفنجی، 42 میلیون تن گندله، 50 میلیون تن کنستانتره می رسیم که این حاصل تکمیل زنجیره فولاد درکشور است. در بخش های جانبی از قبیل نسوزها ، کاتالیست ها و سایر مواد مورد نیاز ، کشور پیشرفت های قابل ملاحظه ای داشته است و اکنون نیاز برخی موارد را برطرف می کند و نیاز داخل را برطرف می کند.

کرباسیان با بیان اینکه صنعت فولاد ایران در دهه پنجم خود به سر می برد و طی این سال ها به رغم کوشش های بسیار به عمل آمده،‌ نبود توازن، دغدغه ای نزد سیاستگذاران و کارشناسان این صنعت ایجاد کرده بود، گفت: با شروع به کار دولت یازدهم، تلاش وافری شد تا توسعه ای متوازن و برمبنای ملاحظات زیرساختی، زیست محیطی توام با مسوولیت اجتماعی صورت گیرد. افق این مسیر،‌ دستیبابی به ظرفیت تولید 55 میلیون تن فولاد در افق1404 هجری شمسی است.

وی ادامه داد: این برنامه ظرفیت سازی-که در قالب طرح جامع فولاد تدوین شده- ، نگاه به بازار داخل و توجه به صادرات فولاد را مد نظر قرار داده به طوری که هر ساله نسخه به روز شده آن منتشر می شود.

نیاز به 30 میلیارد دلار سرمایه گذاری

کرباسیان با اشاره به هدفگذاری ایران در برنامه چشم انداز 20 ساله خود برای دستیابی به ظرفیت تولید 55 میلیون تن فولاد ، تصریح کرد: این برنامه قابل تحقق است و برای رسیدن به این اهداف، نیاز به 30 میلیارد دلار سرمایه گذاری داریم. در حال حاضر، ظرفیت فعلی فولاد خام 27 میلیون تن است که نیاز به توسعه 28 میلیون تنی تا چشم انداز است. در بخش آهن اسفنجی نیز ظرفیت فعلی 25 میلیون تن است و نیاز به توسعه 33 میلیون تنی دیگر تا چشم انداز داریم.

وی ادامه داد: در بخش گندله، ظرفیت فعلی 23 میلیون تن بوده و نیاز به توسعه 32 میلیون تنی جدید تا چشم انداز داریم. همچنین، در بخش کنسانتره ظرفیت فعلی 43 میلیون تن است و نیاز به توسعه 43 میلیون تنی دیگر تا چشم انداز داریم.

رئیس هیات عامل ایمیدرو افزود:‌ بر اساس برنامه ششم توسعه اقتصادی، متوسط رشد اقتصادی 8 درصد و متوسط رشد معدن 8.8 درصد و متوسط رشد صنعت 9.3 درصد است. به گفته وی، رشد اقتصادی کشور در صورت همزمانی با تخصیص منابع مالی طرح ها، می تواند بر تقاضای فولاد در سال 1396 اثر مثبت گذارد.

وی ادامه داد: سهم تولید فولاد ایران از تولید خاورمیانه 61.6 درصد است که نسبت به سال قبل رشد 1.8 درصدی داشته است .

کرباسیان گفت: اقدام مهمی که در سال گذشته انجام شد، رکورد صادرات بیش از 4 میلیون تن فولاد بود و این روند در سال جاری نیز با میزان بیشتری ادامه دارد به طوری که طی 10 ماه سال جاری 4.4 میلیون تن فولاد صادر شده و نسبت به 10 ماهه مشابه سال گذشته، 45 درصد رشد دارد و امیدواریم هدف صادرات 6 میلیون تنی محقق شود.

این در حالی بود که در ابتدای دولت یازدهم، صادرات فولاد تنها 200 هزار تن بود و طی این مدت رقم صادرات رشد چشمگیری داشت.

برنامه راه اندازی 3 واحد آهن اسفنجی

رئیس هیات عامل ایمیدرو درباره طرح های استانی فولاد اذعان داشت: این طرح های فولادی گرچه در شروع به کار دولت و مدیریت جدید ایمیدرو، چالش های متعددی را در حوزه های اجتماعی و اقتصادی ایجاد کرده بود، اما تصمیم بر آن شد که این طرح ها به سرانجام برسد و انتظار مردمان آن مناطق به پایان رسد.

وی ادامه داد: خوشبختانه با همت مدیران این ایمیدرو و مشارکت بخش خصوصی، در آبان ماه کارخانه آهن اسفنجی فولاد سفید دشت چهار محال و بختیاری، به عنوان نخستین کارخانه از فولادهای استانی با حضور معاون اول رییس جمهوری - دکتر جهانگیری- افتتاح شد و به سرعت نیز محصول تولیدی را در اختیار مشتریان داخلی قرار داد.

وی افزود: اکنون نیز نوید راه اندازی سه کارخانه آهن اسفنجی فولاد شادگان، فولاد آذربایجان و فولاد نی ریز تا پایان دولت یازدهم، داده می شود. این در شرایطی بود که طی سه سال منتهی به سال 92 این پروژه ها در اجرا به سکون رسیده بودند اما در دولت یازدهم، در مسیر ساخت و راه اندازی قرار گرفتند. وی خاطر نشان کرد: سایر طرح ها نیز طی سال آینده در مسیر افتتاح قرار خواهند گرفت.

خبرهای خوب از اکتشافات انجام شده

رئیس هیات عامل ایمیدرو با بیان اینکه از ابتدای سال 93 برنامه وسیعی برای اکتشاف در 21 استان و در سطح 250 هزار کیلومتر مربع آغاز شد، گفت: حاصل تلاش ها و همکاری بخش خصوصی و ایمیدرو این است که فاز شناسایی این برنامه اکتشاف به پایان رسیده و به زودی مراحل بعدی آغاز می شود. اجرای این برنامه تاکنون به کشف 500 میلیون تن سنگ آهن و 350 میلیون تن زغال سنگ انجامیده است.

وی ادامه داد: به تازگی فراخوان عمومی، محدوده های پهنه پلی متال در استان زنجان، پروانه اکتشافی سنگ آهن جدید در استان یزد، گواهی کشف سنگ های نیمه قیمتی در استان اصفهان و پروانه اکتشافی طلا در استان قزوین انجام شده و این مناطق به واجدان شرایط واگذار می شود. علاوه بر این، به زودی پنجمین محدوده اکتشافی برای واگذاری به بخش خصوصی، فراخوان می شود و تا پایان سال 96 خبر های خوبی از اکتشافات جدید به ویژه در سنگ آهن به مردم عزیز خواهیم داد.

مزیت های تولید فولاد در ایران

کرباسیان به موضوع بازار مصرف بزرگ و رو به رشد منطقه ای و واردات 34 میلیون تنی فولاد کشورهای این منطقه را یکی از مزیت های تولید فولاد در ایران، برشمرد و گفت: تولید ناخالص داخلی منطقه منا 2700 میلیارد دلار (3.7 درصد دنیا) و تولید روزانه نفت منطقه منا 27.8 میلیون بشکه (34.7 درصد دنیا) است.

وی افزود: همچنین تقاضای سالانه فولاد منطقه منا 71.8 میلیون تن (4.8 درصد دنیا) و تولید سالانه فولاد این منطقه 36.2 میلیون تن (2.2 درصد دنیا) است. به طوری که با توجه به گاز ارزان و معادن غنی، می توان سرمایه گذاری خوبی ایجاد کرد.

رئیس هیات عامل ایمیدرو در زمینه رقابت پذیری صنعت فولاد گفت: حدود 87 درصد تولید فولاد ایران به روش احیا مستقیم از گاز طبیعی تولید می شود و در برنامه ششم توسعه، طبق مصوبه کمیسیون تلفیق، قرار است قیمت گاز برای صنایع انرژی بر مثل فولاد 90 درصد قیمت پایین ترین نرخ قیمت گذاری منطقه خواهد بود و در مناطق محروم این رقم 80% خواهد بود.

وی ادامه داد: از این رو، هزینه تولید به روش احیاء مستقیم، با قیمت تشویقی گاز همراستا است

تعاملات برجام

کرباسیان به موضوع برجام به عنوان اقدام مهم دولت یازدهم اشاره کرد و گفت: خوشبختانه این اقدامات به بار نشست و در این حوزه فعالیت های خوبی انجام شده که شامل گشایش های مالی ، تامین اعتبار و سرمایه گذاری خارجی در طرح های بخش معدن و صنایع معدنی از جمله فولاد آلومینیوم جنوب ، سرب و روی مهدی آباد و غیره و بازگشت شرکت های معتبر جهانی همچون هَچ کانادا ، میتسوبیشی ، دنیلی ، هیوندا ، پوسکو ، ان اف سی ، مک لیلان ، اس ام اس ، اتوتک ، اسار و غیره است.

وی ادامه داد: همچنین، افزایش چشم گیر صادرات در زنجیره معدن و صنایع معدنی، ورود تجهیزات و ماشین آلات مورد نیاز به کشور و فعال شدن طرح های معدنی و صنایع معدنی کشور اعم از طرح های ایمیدرو و سایر طرح های بخش خصوصی الز دیگر اثرات برجام در این بخش است.

تولید جهانی فولاد

رئیس هیات عامل ایمیدرو با اشاره به اینکه صنعت فولاد جهان پس از یک دوره رکود، در سال 2016 با کمی رونق مواجه شد و تولید فولاد دنیا در سال 2016 با رشد 7 دهم درصد به معادل 1.6 میلیارد تن رسید، گفت: کشور چین به عنوان بزرگترین تولید کننده و مصرف کننده فولاد جهانی، در سال گذشته 808 میلیون تن فولاد تولید کرد که حدود 50 درصد سهم جهانی را به خود اختصاص داده است. جالب اینکه تولید فولاد چین بیشتر از 10 برابر آمریکا و 30 درصد بیشتر از جمع تولید 10 کشور بعدی تولیدکننده فولاد دنیا بوده که نشان از اهمیت نقش چین در این حوزه دارد و با هر تکانی در تولید و مصرف این کشور، بازار فولاد جهانی دچار تحول می شود.

وی ادامه داد: متوسط رشد تولید فولاد چین در سال 2016 نیز 1.2 درصد است که نزدیک به 2 برابر رشد تولید فولاد دنیا بوده و در واقع همچنان شاهد افزایش سهم این کشور در فولاد دنیا هستیم. چینی ها همچنان سیاست انبساط مالی و رشد از طریق تزریق وام بانکی را پیگیری می کنند که ضمن رشد مطلوب تقاضای فولاد، منجر به افزایش قیمت نیز شده است.

افزایش قیمت فولاد

کرباسیان افزود: قیمت جهانی فولاد طی سال 2016 از رشد نزدیک به 72 درصد برخوردار بود که ناشی از رشد قیمت مواد اولیه، تشدید تقاضای جهانی به خصوص در چین و نیز محدودیت عرضه بوده و یک فرصت مطلوب برای صنعت فولاد ایران به وجود آورده تا با سودآوری مطلوب، اقدام به تامین مالی و توسعه پروژه های نیمه تمام کند.

وی ادامه داد: چینی ها در هر ثانیه 32.5 تن سنگ آهن مصرف می کنند و فولادسازان چینی به منظور کاهش آلایندگی زیست محیطی اقدام به مصرف سنگ آهن پرعیار کرده اند که باعث کاهش تولید معادن سنگ آهن داخلی آن کشور و افزایش 7.5 درصدی واردات طی سال 2016 شده است (بیش از یک میلیارد و 24 میلیون تن) در همین حال افزایش تقاضای چین باعث رشد 81 درصدی قیمت سنگ آهن در بازارهای جهانی شده که در سال 2017 نیز تداوم داشته و فعلا در بالاترین سطح 29 ماه گذشته است.

چالش های توسعه فولاد در ایران

کرباسیان به فناوری قدیمی صنعت فولاد به عنوان یکی از چالش های پیش روی صنعت فولاد ایران اشاره کرد و گفت: بهره وری صنعت فولاد ایران در مقایسه با رقبا نیاز به افزایش داشته و در این مسیر، به کارگیری فناوری های نوین در اولویت قرار دارد. کشور ایران در مسیر حرکت به سمت خشکسالی بوده و ژاپنی ها پیشنهاد کاهش 40 درصد مصرف آب را در تولید احیا ارایه داده اند. وی افزود: به علاوه مصرف گاز و الکترود گرافیتی نیز می تواند کاهش یابد و سایز کوره های قوس نیز بزرگتر شود که منجر به کاهش هزینه می شود. صنایع پایین دستی نیاز به توسعه جدی دارد.

وی افزود: چالش دیگر، مکان یابی است. بر اساس طرح جامع فولاد، بهترین مکان توسعه در کنار دریاهای جنوبی کشور بوده که ایمیدرو بدین منظور در حال توسعه مناطق ویژه در نواحی بندرعباس، پارسیان، چابهار است پروژه های بزرگ جدید در این منطقه قرار گیرد.

رئیس هیات عامل ایمیدرو چالش سوم را کمبود زیرساخت دانست و خاطرنشان کرد: کمبود زیرساخت به خصوص در بخش ریلی در بخش معدن و صنایع معدنی مشهود است و هزینه تامین آن بالاست. از جمله توسعه های ریلی، اسکله ، خطوط انتقال آب و نیرو ). در این مسیر، قرار است دولت طی برنامه ششم با اعمال تعرفه 100 تومانی به ازای هر کیلوگرم واردات فولاد، منابع لازم به منظور توسعه زیرساخت ریلی را فراهم سازد.

وی ادامه داد: افزون بر این، در بخش زیرساخت ها، با چالش های جدی مواجه هستیم و با توجه به افزایش ظرفیت و تولید فولاد و محصولات فولادی طی سال های آینده، زیرساخت های فعلی جوابگو نیست و از دولت انتظار داریم در این زمینه حمایت کند چرا که معتقدیم زیرساخت ها بستر ساز تولید است و بدون آن با مشکلات جدی مواجه خواهیم شد.

به گفته کرباسیان، چالش بعدی، مساله صرفه مقیاس است. خصوصی سازی نامناسب زنجیره فولاد و عدم توجه به ادغام های عمودی و افقی و همچنین صدور مجوز برای واحدهای کوچک مقیاس که در سطح جهانی توانایی رقابت ندارند. در این مسیر، شرکت ملی فولاد برنامه ای به منظور ادغام واحدهای فولادسازی در ناحیه بندرعباس دارد که در حال هماهنگی با سهامداران آنها است. همچنین دولت باید با اعمال سیاست های تشویقی مالیاتی، نسبت به افزایش رقابت پذیری فولادسازان از طریق ادغام آنها اقدام کند.