حمایت بزرگترین فولادساز خاورمیانه از برنامه های وزیر پیشنهادی صنعت معدن و تجارت

ایشان در دولت فعلی به عنوان معاون اجرایی منشاء خیر بودند و سابقه درخشانی نیز که در سالهای 76 تا 84 به عنوان وزیر بازرگانی و نماینده ایران در الحاق به سازمان تجارت جهانی دارند، همراه با اشراف کامل به بخش تجارت و وقوف کافی و وافی به اوضاع داخل و بین الملل، میتوانند در این برهه نیز مثمر ثمر باشند .
علاوه بر اینکه در بخش صنعت هم برنامه های امیدوارکننده ای ارائه داده اند که توجه ویژه ایشان به بخش معدن و صنایع معدنی را نیز بیش از پیش آشکار ساخته است.
وی افزود: نگاه ایشان به افزایش سهم صنعت و معدن در تولید ملی و افزایش سهم صنعت ایران در مقایسه با جهان نگاهی نافذ است و توجهی که به توسعه صادرات در برنامه های ایشان اعلان شده، نوید بخش این است که صنعت و معدن تجارت در دولت دوازدهم آینده روشن و خوبی را در پیش رو دارد و به سرمایه گذاری خارجی و داخلی در بخش صنعت توجه ویژه ای خواهد شد. دست اندرکاران صنعت معدن و صنایع معدنی از این رویکرد، استقبال میکنند و حتما هم همکاری های لازم را در قالب شرکتها، نهادهای مدنی و قانونی و NGOها انجام خواهند داد تا دست در دست هم این مسیر هموار گردد و برنامه ها با موفقیت پیاده سازی شود.
سبحانی خاطرنشان کرد: نکته مهم این است که دولت در بخش تولید و صنعت برنامه دارد تا بخش خصوصی بیشتر درگیر شود و تصدی گری و بنگاه داری از خود دولت منفک گردد و به سمت سیاستگذاری در بخش خصوصی برود و این بدان معناست که بخش خصوصی، سرمایه گذارها، تولید کننده ها و صنعتگرها باید بیشتر فعال باشند و انتظار از وزیر محترم هم این است که بستر شامل قوانین را تسهیل نموده و پشتیبانی و حمایت لازم را نیز فراهم نمایند. البته شرایط سرمایه گذاری و تسهیل در اخذ وثائق و تضامین هم مهم است تا سرمایه گذار تشویق شود.
در بخش تولید و صنعت کارهای بسیاری میتواند کلید بخورد. مثلا در توسعه صادرات ایجاد مشوق های صادراتی یا در بخش تولید، معاف کردن سود عملکرد شرکت ها از مالیات به شرط سرمایه گذاری در طرح های توسعه همان شرکت یا واقعی کردن نرخ ارز جهت جلوگیری از واردات کالای قاچاق میتواند بسیار راه گشا باشد و باعث رشد و توسعه شرکتهای موجود خواهد شد.
مدیرعامل فولادمبارکه با اشاره به زنجیره فولاد و موارد مغفول مانده آن افزود: در سند چشم انداز و در افق 1404 برنامه تولید 55 میلیون تن فولاد را داریم و شواهد موجود نشان میدهد که به آن سمت پیش میرویم ولی من با سالها تجربه در همین صنعت احساس نگرانی هایی دارم چراکه ایجاد ظرفیت و بهره برداری باهم تفاوت دارد. ما در حال حاضر ظرفیت هایی داریم که بهره برداری نشده.
هماهنگ نبودن زنجیره فولاد از سنگ آهن تا محصول نهایی و ظرفیت هایی که بعضا به دلیل مکان یابی نادرست یا تکنولوژی نامطلوب اقتصادی نیست باعث میشود تا سرمایه گذاری ها نتوانند بهره برداری شوند به همین دلیل ایجاد ظرفیت به اشکال مختلف میتواند انجام شود ولی بهره برداری 55 میلیون تن باید به شکل اصولی برنامه ریزی شود. هر چقدر واحدهای کوچک در قالب یک واحد بزرگ تجمیع شود نیاز به امکانات زیربنایی و سرمایه گذاری کمتر بوده و مقرون به صرفه تر خواهد بود.
در 2 سال گذشته که صنعت فولاد با بحران همراه شد و بسیاری از فولادسازها شکننده شده و حتی در آستانه ورشکستگی قرارگرفتند، فولادمبارکه علیرغم نداشتن رانت، امتیاز یا شرایط ویژه روان عمل کرد. در همین بازاری مواد اولیه خود را تأمین کرد که بقیه نیز حضور دارند و در همین بازار فرآیند فروش را انجام داد . رمز موفقیت این عملکرد اول از همه یکپارچگی کارخانه است که از ابتدا تا انتهای خط تولید را دارد و دوم ظرفیت بالای تولید آن است. فولادمبارکه در سالهای گذشته نه تنها تولید خود را حفظ کرده بلکه از توسعه هم غافل نشد. افتتاح گندله سازی سنگان، ورق خودروچهارمحال، فولادتاراز، توسعه سبا، افزایش تولید 5.4 به 7.2 میلیون تن فولاد خام در شرکت فولادمبارکه بخشی از طرح های توسعه این گروه است.
اگر قرار است ظرفیت فولاد کشور را بالا ببریم بهتر است واحدهایی با ظرفیت بالا را در برنامه داشته باشیم. در حقیقت میتوان با تشکیل کنسرسیوم ها و ایجاد مجموعه های بزرگ، تشکیل شرکتهای سرمایه گذاری عام ، پذیره نویسی و غیره مکانیزمهایی را ایجاد کرد و از پرتو آن مجموعه های بزرگ فولاد را در کشور دایر نمود.
مدیرعامل فولادمبارکه خلأهای سیاستی صنعت فولاد و انتظار از وزیر
صنعت معدن و تجارت دولت دوازدهم را چنین برشمرد و گفت: برنامه پیشنهادی ایشان انتظار ما نیز میباشد. با پیاده سازی مواردی که گفته شده بخش عمده ای از انتظارات مرتفع میشود با این حال، برای مثال وقتی صحبت از توسعه صادرات میشود باید توان تولید مطلوب و کیفی مورد قبول بازار خارج وجود داشته باشد که این مهم وظیفه دولت نیست، دولت هدایت کننده است. کشف یا ایجاد بازارهای صادراتی ممکن نیاز به کمک دولت دارد. بعضی مواقع حمایتهای ویژه دولت کارساز است، اینکه نرخ ارز واقعی شود از همین دست است.
اگر در طی4 سال، نرخ ارز ثابت نگاه داشته شود، مواد اولیه، دستمزد و پارامترهایی از این قبیل افزایش می یابد که در نهایت قیمت نهایی محصول بالا میرود و با این شرایط تولید گران میشود و اگر متناسب با آن ارز هم گران نشود تولیدکنندگان مزیت های صادراتی را از دست خواهند داد و در مقابل رقبا مزایای واردات به ایران را به دست خواهند آورد.
وقتی بحث تولید داخل و افزایش تولید و سهم صنعت در GDP به میان میآید، باید زنجیره را کامل ببینیم. معادن بزرگ به اهل آن واگذار شود تا با تجهیز آنها بهره برداری مناسب صورت گیرد البته، نه با هدف خام فروشی. باید جلو صادرات سنگ آهن خام گرفته شود. اولویت نخست تأمین سنگ آهن برای فولادسازهای داخلی و در مرحله بعد صادرات آن است. فولادسازها باید مطمئن شوند که در تهیه مواد اولیه مشکلی ندارند. موضوع دیگر یارانه انرژی است که مغفول مانده. بهتر است یارانه انرژی به صنعت برگشت داده شود. صنعت فولاد مصرف کننده بزرگ انرژی چه در برق و چه در گاز است. کمترین کمکی که دولت دوازدهم میتواند به صنعت داشته باشد تخصیص سهم یارانه تولید به صنعت است که در قانون هم پیش بینی شده است.
مدیرعامل فولادمبارکه با اشاره به سابقه بازرگانی آقای شریعتمداری در قالب نقطه قوت یا ضعف برای بخش صنعت گفت: وزارتخانه و دستگاه های اجرایی زیرمجموعه، ابزارهای در اختیار ایشان است، همین که وزیرمحترم اشراف کافی به سیستم بازرگانی داخلی و خارجی دارد نقطه قوت است. حرکت به سمت اهداف از پیش تعیین شده در صنعت مهم است برای مثال تعیین حجم صادرات فولاد در سالهای آینده. سازمان های زیرمجموعه وزارتخانه مانند ایمیدرو در بخش صنایع و معادن و ایدرو در بخش خودرو، شرکتهای مادر تخصصی و ابزارهای در اختیار وزیر محترم هستند که باید از تخصص لازم برخوردار باشند. در حقیقت تولید فولاد، به منظور تجارت در داخل یا خارج است پس اگر تجارت و بازرگانی قوی باشد، خود به خود دیگر صنایع زیر چتر تجارت نیز رشد میکنند و من سابقه بازرگانی ایشان را ضعف نمی بینم.
سبحانی ادامه داد: موضوع دیگری که ضرورت انجام آن حس میشود، تعیین وضعیت طرح های دولتی نیمه کاره است. باید برای سامان دهی آنها به صورت جدی برنامه ریزی شود. بهتر است دولت در طرحهای نیمه تمامی که در بهره برداری از آنها با مشکل مواجه است شرایطی را تسهیل کند تا به بخش خصوصی واگذار شود. طرح های دولتی در مناطق مختلف آبادانی اطراف خود مانند توسعه جاده ها را نیز به همراه داشته اند. اگر قرار شد این طرح نیمه تمام را به بخش خصوصی واگذار کنیم آیا میشود تمام هزینه هایی که برای آبادانی منطقه صرف شده را به صورت یکجا از بخش خصوصی گرفت؟در این صورت این طرح به لحاظ اقتصادی برای بخش خصوصی جوابدهی ندارد. پس باید شرایط واگذاری تسهیل شود برای مثال هزینه ها، طی ده سال از بخش خصوصی گرفته شده و به دولت برگشت داده شود. در این صورت برای بخش خصوصی هم انگیزه ایجاد خواهد شد و اشتغال هم که مورد نظر دولت است رونق میگیرد.
مدیرعامل فولادمبارکه مشکلات مداخله ای دولت در خصوصی ها را مهم خواند و افزود: بحث اقتصاد آزاد یکی از مواردی است که اهمیت دارد. در زنجیره فولاد از سنگ آهن تا محصول نهایی که به دست صنایع پایین دستی میرسد باید توازن برقرار باشد و این توازن هم باید به دست خود صنایع انجام شود. اینکه وقت مدیران گرفته شود که چرا فلان محصول گران یا چرا ارزان است، منطقی نمی نمایاند. با عرضه و تقاضا قیمت ها هم نوسان پیدامیکند. برای مثال نرخ سنگ آهن و گندله ای که فولادمبارکه خریداری میکند تابع شمش فولادخوزستان است که در این دو بخش با 100 درصد افزایش قیمت مواجه بودیم. آیا فولادمبارکه هم این افزایش قیمت را انجام داده؟محصولات فولادمبارکه افزایش چشمگیر نداشته است. بر این باور هستیم که اقتصاد بسته ای است که پارامترهای مختلفی دارد، نمیشود برخی را کنترل و برخی را رها کرد. باید بپذیریم که مکانیزم، برای تسهیل این مهم بورس کالا است. اگر هم ایراد دارد باید اشکالات رفع شود. در برابر بورس، سیستم قیمت گذاری و شورای رقابت جواب نمیدهد. انتظار داریم از آقای مهندس شریعتمداری به عنوان اقتصاددان و مسلط به روابط بازرگانی به این مشکلات هم توجه نمایند.
دکتر سبحانی افزود: بورس کالا راه اندازی شد تا بر اساس عرضه و تقاضا قیمت گذاریها انجامشود.
اگر قرار است شورای رقابت قیمت ورق را مدیریت کند باید قیمت مواد اولیه فولادسازها مانند سنگ آهن و گاز را هم مدیریت کند. در حقیقت بالا و پایین صنعت باید باهم دیده شود چون به صورت یک زنجیره در حال فعالیت است. بورس مداخله در تعیین قیمت ندارد، فروشنده و خریدار در کنار هم توافق میکنند و بورس کالا فضا را فراهم و در حقیقت نقشی در تعیین قیمت ندارد، فولادمبارکه هم نقشی در تعیین قیمت ندارد. برخی برای بهره برداری های خاص خود فضا را گل آلود میکنند. نمیشود مجموعه ها را وادار به کنترل قیمت کنند، ولی نظارت و کنترل های مدیریتی وجود داشته باشد.
مدیرعامل فولادمبارکه با اشاره به عملکرد این شرکت در 4 سال گذشته گفت: تولید فولادخام در پایان سال 91 برابر با 6 میلیون 650 هزارتن بوده که پایان سال 95 به 7 میلیون و 500 هزارتن رسیده است. در سال 96 هم برنامه تولید 8 میلیون و 630 هزار تن هدف قرارداده شده که 30 درصد رشد را شاهد هستیم و در 4 ماهه نخست سال از برنامه هم پیشی گرفته ایم. نسبت به سال 91 بالغ بر 38 درصد هم افزایش ظرفیت داشتیم. حدود 53000 میلیارد ریال در پروژه های داخل و خارج فولادمبارکه سرمایه گذاری کرده ایم که تمام آن از منابع داخلی شرکت بوده است.
وی افزود: طرح 5 میلیون تنی کنسانتره سنگان در اواسط سال آینده راه اندازی خواهد شد، توسعه سبا از 800 هزار تن به 1.6 میلیون تن در برنامه امسال گنجانده شده و در کارخانه فولادمبارکه تولید از 5.4 به 7.2 میلیون تن افزایش یافته است. در کنار توسعه کمی، توسعه و بهبود کیفی محصولات را هم انجام داده ایم. تولید ورق آجدار در سبا، اضافه کردن تجهیزات گاززدایی برای تولید ورق های رویه خودرو، سامانه گوگردزدایی برای تولید ورق فولادهای API مورد استفاده در خطوط لوله انتقال گاز و نفت ترش و صنایع دریایی و نیز دو طرح توسعه فولادهرمزگان از 1.5 به 3 میلیون تن و توسعه نورد گرم به 3 میلیون تن که با اروپایی ها قرارداد داریم از این جمله هستند. در حقیقت استراتژی فولادمبارکه این است که پا به پای توسعه صنعت فولاد کشور در افق 1404 به ظرفیت 25 میلیون تن فولادخام دست پیدا کند.
دکتر سبحانی با اشاره به میزان صادرات محصولات فولادمبارکه گفت: میزان صادرات در سال 91 بوده 570 هزارتن بوده که در سال 94 به 1 میلیون 800 هزارتن و در سال 95 هم به 1 میلیون و 555 هزارتن رسیده و برای سال 96 هم برنامه یک و نیم میلیون تن برنامه ریزی شده است. البته بازارهای هدف فولادمبارکه مشخص است تا جاییکه سهم بازار اتحادیه اروپا بیش از 50 درصد است. آفریقا، خاوردور و خاور میانه هم از دیگر مبادی صادراتی محصولات فولادمبارکه است و این بدین معناست که کیفیت محصولات این شرکت اعتماد مشتریان صادراتی را جلب نموده و فولادمبارکه به عنوان نماینده جمهوری اسلامی در قلب اروپا حضور دارد. ما نیز سعی بر آن داریم بر اساس استراتژی سازمانی، همواره سهم 25 درصدی صادرات را حفظ کنیم. البته میزان صادرات به سهم بازار داخل هم بستگی دارد.
مدیرعامل گروه فولادمبارکه ضمن تجلیل از همراهی و حمایتهای همه جانبه آقای مهندس نعمت زاده وزیر محترم صنعت، معدن وتجارت دولت یازدهم افزود : تمام اتفاق های مبارکی که در سالهای گذشته در بخش های صنعتی و معدنی بنگاه های صنعتی کشور و فولادمبارکه به ثمر نشسته، حاصل مدیریت بهینه، مدبرانه و تجربه آقای نعمت زاده است.چه اینکه ایشان مردی از جنس صنعت هستند، عمر خود را در خدمت به صنعت کشور صرف کردند، همانگونه که وزیر صنایع دولتهای قبل بودند، این دوره هم به صنعت و معدن آمدند که جا دارد از ایشان تشکر ویژه کنم که به استناد تجربه ای که دارند از حامیان اصلی صنعت محسوب میشوند، مسائل ما را به خوبی درک میکردند و در رفع مشکلات مصمم بودند. در طی سالهایی که من در صنعت حضور دارم کمتر وزیری را دیدم که مانند ایشان مرتب دغدغه صنعت را داشته باشند و مسائل را پیگیری میکردند. چون دردآشنا بودند، در تمام شرایط از صنعت و فولادمبارکه حمایتهای منطقی داشتند و در یک جمله، عمر خود را در صنعت گذاشتند. بر خلاف تصور برخی، بیش از حد انرژی داشتند و همه انرژی خود را صرف رفع مشکلات صنعت میکردند، انشالله هرجا هستند خدا ایشان را به سلامت دارد.