مهدی کرباسیان
حسابدار رسمی*
جامعه حسابداران رسمی ایران و انجمن حسابداران خبره ایران نیز بهعنوان اعضای فدراسیون بینالمللی حسابداران به منظور تجلیل از حسابداران و شناساندن حرفه حسابداری و نقش حسابداران در فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی به عموم، از 14 تا 21 آذر ماه هر سال را بهعنوان هفته حسابداری و روز 15 آذر ماه را بهعنوان روز حسابدار انتخاب کردند. هفته جهانی حسابداری را به تمام دستاندرکاران این حرفه، استادان، دانشجویان، حسابداران، مدیران محترم مالی، حسابرسان بهویژه همکاران عزیزم در جامعه حسابداران رسمی ایران صمیمانه تبریک میگویم. در این ایام، حرفه حسابداری روزهای مهمی را در پیش رو دارد. در سال جاری، با تلاش و همت دولت تدبیر و امید، متعاقب فرآیندی طولانی، انجام مذاکرات پیچیده در ابعاد فنی، حقوقی و سیاسی، برنامه جامع اقدام مشترک در قالب قطعنامهای در شورای امنیت سازمان ملل متحد مورد تایید قرار گرفته است و انشاءالله به زودی قطعنامه قبلی شورای امنیت تصویب شده علیه ایران لغو و لغو تمام تحریمها بهطور خودکار به اجرا در خواهد آمد.
ایران، دومین کشور پرجمعیت خاورمیانه با 78میلیون نفر جمعیت، دارای 9 درصد ذخایر نفتی و 18 درصد ذخایر گاز در جهان و دارای منابع معدنی فراوان است. در سال 1392، بانک جهانی ایران را در فهرست کشورهای دارای درآمد بالای سطح متوسط قرار داده است. بانک جهانی درآمد سرانه ایران را بر اساس قدرت خرید، 13000 دلار اعلام کرده است. اقتصاد ایران در شرایط تحریم دومین اقتصاد بزرگ خاورمیانه بوده و تولید ناخالص داخلی ایران در سال 1392 در رده 21 جهان قرار داشته است. در حال حاضر، در شرایط پسا تحریم قرار داریم. با رفع تحریمها، درآمد اقتصاد، نیازمند تغییراتی است که اقتصاد کشور را در مسیر رشد و توسعه بیشتر قرار دهد. در این دوران موضوع این است که مدیریت منابع به گونهای باشد که بهترین بهرهبرداری از منابع ارزی برای اقتصاد ایران به وجود آید. این کار باید در چارچوب اقتصاد مقاومتی و با توجه به جهانی شدن اقتصاد، انجام مبادلات بینالمللی، تسهیل در جابهجایی سرمایه و جذب سرمایههای خارجی، کاهش قوانین و مقررات زائد و تامین امنیت سرمایهگذاری صورت گرفته و تداوم یابد.
اقتصاد مقاومتی
در این راستا از سوی رهبر انقلاب، سیاستهای اعلام شده دولت برای مرحله پسا تحریم باید بر اساس اقتصاد مقاومتی باشد، دولت باید خود را متعهد به تقویت بخش خصوصی، تلاش برای استقرار اقتصاد رقابتی در سطح بینالمللی، پرهیز از خام فروشی نفت، تلاش برای اقتصادیتر و سودآور تر کردن و پایدارتر شدن سرمایهگذاریها در کشور، پرهیز از ورود کالای مصرفی، تشویق سرمایهگذاران خارجی به مشارکت با ایران برای انتقال فناوری و تامین بازار داخلی و صادرات محصولات، افزایش صادرات غیرنفتی و رفع موانع صادرات، افزایش انضباط مالی کارگزاران دولتی و برخورد با تخلفات، استقرار نظام جامع مالیاتی و افزایش عدالت مالیاتی و توسعه و بینالمللی شدن بازار سرمایه بداند.
درآمد نفت
نظر به لزوم سرمایهگذاری در صنعت استخراج نفت و گاز، بخشی از درآمد نفتی ایران برای افزایش بهرهوری در بخش نفت و گاز مصرف خواهد شد.
آزاد شدن پولهای بلوکه شده ایر ان
با برداشته شدن تحریمها، پولهای بلوکه شده در کشورهای خارجی آزاد خواهد شد. حجم این داراییها بالغ بر 30 میلیارد دلار تخمین زده میشود.
سیاستهای مالیاتی
پیشبینی میشود سیاستهای مالیاتی دولت در آینده با توجه به نیاز دولت و به علت ضرورت انضباط اقتصادی، پیشبردهای اقتصادی شدیدتر و دقیقتر اعمال شود و درآمد مالیاتی افزایش یابد. همچنین با اجرای طرح جامع مالیاتی، درآمدهای مالیاتی کشور افزایش و وابستگی کشور به درآمد نفت کاهش مییابد. استقرار پایگاههای اطلاعاتی، آموزش کارگزاران مالیاتی، نظارت مدیریتی بر اجرای سیستم و برخورد جدی با تخلفات مؤدیان و کارگزاران مالیاتی ضروری است.
سیستم بانکی کشور
برداشته شدن تحریمها از جمله تحریم بر بانکها، به ویژه تحریم سوئیفت موجب تسهیل امور بانکی در وفق بانک خواهد شد. تاسیس شعب بانکهای خارجی در کشور رقابت در سطح بانکها را افزایش میدهد و نرخ هزینه تامین مالی با کاهش تورم و اطمینان و امید به آینده اقتصادی، کاهش مییابد. با رونق اقتصادی و افزایش سرمایه بانکها و کاهش مطالبات معوق، قدرت تسهیلاتدهی آنها بالا خواهد رفت و بانکها در چرخه اقتصادی نقش خود را بهتر ایفا خواهند کرد.
سرمایهگذاری خارجی
ضروری است هر چه بیشتر موانع جذب سرمایهگذاری خارجی برطرف شود و سرمایهگذاریهای زیربنایی و اشتغالزا در اولویت اصلی قرار گیرد. سرمایهگذاری خارجی باید با انتقال فناوری و دانش فنی به داخل کشور همزمان باشد تا بهرهوری و فناوری در صنعت، تولید و خدمات نهادینه شود.
بازار سرمایه
در رابطه با بازار سرمایه، با توجه به اجرایی شدن اصول راهبردی شرکتها، این باور وجود دارد که این فعالیتها در شرکتهای بزرگ و شرکتهای عضو بورس اوراق بهادار گسترش بیشتری یابد. این اصول مشوق و تشدیدکننده فعالیتهای کمیتههای هیاتمدیره شامل کمیته حسابرسی، حرفه حسابرسی داخلی، خدمات اطمینانبخشی است و تاثیرات مهمی برای ارتقای کنترل داخلی در واحدهای اقتصادی کشور دارد. امیدواریم رفع تحریمها منجر به توسعه بازار سرمایه ایران شود. این توسعه میتواند منجر به ایجاد زمینههایی چون عرضه اوراق بهادار ایرانی در بازارهای جهانی و عرضه اوراق بهادار خارجی در ایران شود.
صنایع
در مورد صنایع و تولید، با فرض افزایش درآمدهای ارزی در دوران پساتحریم، صنایع اشتغالزا و زیرساختهای عمرانی کشور در اولویت هستند. با رفع تحریمها، اساسا انتظار میرود که به دلیل افزایش کیفیت تولید و کاهش برخی هزینههای ارزی تولید، قیمت تمام شده کالاها کاهش یابد؛ امری که در بازار خودرو شاهد آن هستیم. رفع موانع تولید، کاهش قیمت تمامشده، رفع مشکلات ناشی از نقل و انتقالات ارز، دسترسی به فناوری روز دنیا، امکان خرید مواد با کیفیت و قیمت مناسب میتواند از آثار مثبت رفع تحریمها در صنایع و تولید باشد. استقرار کنترلهای داخلی اثربخش در راستای افزایش بهرهوری، حفاظت از منابع و افزایش قابلیت اعتماد گزارشها و ارتقای شفافیت و اعتباردهی به اطلاعات، بنای تصمیمگیری در حوزه فعالیتهای حسابداران و حسابرسان حرفهای است.
از سوی دیگر، رفع تحریمها موجب دستیابی حرفه حسابداری به فناوریهای نوین خواهد شد و در حرفه حسابداری، ضعف و عدم یکپارچگی بسیاری از نرمافزارها، در سطح مدیریت منابع بنگاه اقتصادی، استاندارد نبودن بسیاری از نرمافزارهای موجود و ضعفهای کنترلی در استفاده از این نرمافزارها از بین خواهد رفت. در حرفه حسابرسی رفع تحریمها موجب دستیابی موسسات حسابرسی به فناوریهای جدید حسابرسی شامل حسابرسی فناوری اطلاعات و ابزارهای جدید در حسابرسی خواهد شد. از سوی دیگر، دوران پساتحریم، توسعه و ارتقای سطوح بهرهگیری از استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی را طلب میکند و به نظر میرسد در فرآیند بهکارگیری استانداردها، تسریع بیشتری صورت خواهد گرفت. برای تمام همکاران عزیزم در راه وظایف خطیری که بر عهده دارند آرزوی موفقیت روزافزون دارم.
*روزنامه دنیای اقتصاد